مطالعه تناسب اراضی برای محصولات تحت آبیاری با استفاده از سنجش از دور (r.s) و سامانه های اطلاعات جغرافیایی(g.i.s ) در منطقة ورامین

در این تحقیق اهمیت اطلاعات فضایی وجغرافیایی در ارزیابی تناسب اراضی نشان داده شده است. سامانه های اطلاعات جغرافیایی و پردازش رقومی تصاویر ماهواره ای برای تهیه نقشه های موضوعی مورد نیاز در یک منطقه خشک بکار برده شده است. این منطقه بخشی از دشت ورامین و حوضه رودخانه جاجـرود می باشد. با توجه به اطلاعات ایستگاه هواشناسی مامازن، حداکثر میانگین درجه حرارت گرم ترین ماه سال 39 درجه سانتی گراد وحداقل میانگین درجه حرارت سردترین ماه سال 5/1- درجه سانتی گراد است. مقدار متوسط بارندگی سالیانه در منطقه مورد تحـقیق 146 میلی متر می باشد. خاک های تحت مطالعه طبق طبقه بندی آمریکایی جزء انتی سولها و اریدی سولها هستند. نقشه های شیب و طبقات ارتفاعی منطقه علیرغم وضعیت توپوگرافی آن که غالباً مسطح است، به جهت بالا بردن دقت تحقیق در محیط سامانه های اطلاعات جغرافیایی تولید شد. همچنین اطلاعات توصیفی وخصوصیات اصلی هر واحد اراضی (حاصل از تلفیق نقشه های شیب، طبقات ارتفاعی و خاک) برای هرنوع بهره وری از اراضی نیز با استفاده از قابلیت های این سامانه تهیه گردید. نسبت توافق بین نقشه خاک حاصل از طبقه بندی رقومی به روش حداکثر احتمال و نقشه مرجع حاصل از مطالعه به روش های سنتی82% و ضریب کاپای آن 75% می باشد. با بررسی جدول خطای حاصل از این دو نقشه درمی یابیم که واحدهای نقشه خاک دو وشش (بترتیب هاپلوکلسید و هاپلوکمبید) از یکدیگر بخوبی تفکیک نشده اند که علت آن وجود پوشش گیاهی در سطح اراضی و تحت تأثیر قرار دادن انعکاس طیفی حاصل از این خاک ها می باشد. همچنین به نظر می رسد عامل صحت کاربر نسبت به عامل صحت تولید کننده از اهمیت بیشتری در ارزیابی دقت نقشه های رقومی برخوردار باشد. نتایج حاصل از ارزیابی تناسب کیفی اراضی منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که کلاس تناسب کیفی واحدهای اراضی در شرایط فعلی برای گندم وجو آبی، غالباً s1 (مناسب) و s2 (نسبتا مناسب) و برای برخی واحدها s3 (مناسب اما با سود کم) وn (نا مناسب) بوده و برای ذرت دانه ای و پنبه نیز اکثراً s2 (نسبتا مناسب) و s3 (مناسب اما با سود کم) و در بعضی واحدها n (نامناسب) می باشد، که با رفع محدودیت های عمده ای از قبیل محدودیت حاصلخیزی خاک می توان کلاس های تناسب اراضی را برای بعضی از واحدهای اراضی ارتقاء داد.